ေဆာင္းတြင္းကာလ ပ်ိဳေမတို႔အျဖစ္မ်ားေသာ ေရာဂါျပႆနာမ်ား

          ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုဝင္ဘာလမွ ေဖေဖာ္ ဝါရီလအထိ ေဆာင္းရာသီရယ္လို႔ သတ္ မွတ္ထားၿပီး ဇန္နဝါရီ အေအးဆုံးကာလ ေက်ာ္လြန္ျဖတ္သန္းရင္၊  ပ်ိဳေမတို႔အလွ အပေတြျဖစ္တဲ့ ဆံပင္ေဗာက္ထျခင္း၊ အသားပပ္ျခင္း၊ ေဆာင္းတြင္းကာလ ဖေနာင့္ကြဲျခင္း၊ အသံဝင္ျခင္းတို႔ ႀကဳံၾက ရပါတယ္။
 

#ေဗာက္ထျခင္း

          ေဗာက္ထျခင္း (Sebarrhoea Der matitis) ဟာ ႏွင္းခူအေပ်ာ့ (Dan druff) လို႔ လူသိမ်ားတယ္။ အေရျပားမႈိတစ္မ်ိဳး ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္။

          ယင္းႏွင္းခူဟာ ဦးေရျပားအျဖစ္ အဆီ အိတ္ေတြရွိတဲ့ နဖူး၊ မ်က္ခုံး၊ ႏွာေခါင္း ေဘးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္နဲ႔ နားေအာက္ ဘက္မွ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။ ေနာက္ေက်ာနဲ႔ ရင္ဘတ္အေပၚပိုင္းမွာ ေတြ႕ရတယ္။ ဆံပင္ မွအပ က်န္ေနရာေတြျဖစ္ရင္ ဝါက်င့္က်င့္၊ ေစးကပ္ကပ္ အေၾကးခြံေတြကို ေသခ်ာ ၾကည့္ရင္ ေတြ႕ရတတ္တယ္။ ဦးေခါင္းမွာ ေဗာက္ထရင္ ကုတ္လိုက္တာနဲ႔ ေဗာက္ ဖတ္ေဖြးေဖြး ျမင္ရတယ္။ ဦးေရအဆီျပန္ သူ၊  စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားသူမွာ ပိုျဖစ္တတ္ တယ္။ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္တတ္တယ္။ ဇင့္ဓာတ္ ေလ်ာ့သူေတြမွာ အေတြ႕ရမ်ားတယ္။

          ေဗာက္ထတာကို ကုသႏိုင္ပါတယ္။ ေပ်ာက္လိုက္ျဖစ္လိုက္နဲ႔ သံသရာလည္ တတ္ပါတယ္။ တစ္အိမ္လုံးတစ္ၿပိဳင္နက္ တည္း အားလုံး “ေဗာက္သတ္”ဖို႔လို တယ္။ ကီတိုကိုနေဇာ မႈိသတ္ေဆးပါတဲ့ ေခါင္းေလၽွာ္ရည္ သုံးႏိုင္တယ္။ ေဗာက္ထ ေစတဲ့မႈိကို ပိုမိုႏွိမ္နင္းႏိုင္တယ္။ ေခါင္း ေလၽွာ္လို႔ အျမႇဳပ္ထတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ေရမေလာင္းခ်ဘဲ အနည္းဆုံး ၃ မိနစ္၊ ၄ မိနစ္ေလာက္ ေခါင္းႏွင့္ရင္ဘတ္နဲ႔ မ်က္ႏွာေပၚက အျမႇဳပ္ေတြနဲ႔ လိမ္းက်ံၿပီး မွ ေရေလာင္းခ်သင့္ပါတယ္။

ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာမႈ၏ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား

၁၈ ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္းမွစ၍ ကမၻာေပၚတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ လူသားတို႔၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည့္ ဘူမိ႐ုပ္ႂကြင္းမ်ားအား မီး႐ႈိ႕ျခင္းသည္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး ကာလအတြင္းမွစ၍ ကမၻာ့ေလထုအတြင္း တည္ရွိေနသည့္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားပါဝင္မႈအား ေျပာင္းလဲေစခဲ့ပါသည္။ ၎အျပင္ ကမၻာေပၚရွိ မီးေတာင္းမ်ားေပါက္ကြဲမႈကလည္း ေနမွ ကမၻာေပၚသို႔ အပူထုတ္လႊတ္မႈျဖစ္စဥ္အား ေျပာင္းလဲေစသည့္ ကမၻာ့ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈ၏ ပထမအခ်က္ျဖစ္ပါသည္။

ေနမွ ေနေရာင္ျခည္မ်ား ကမၻာ့အာကာသ ဟင္းလင္းျပင္ကို ျဖတ္သန္းက်ေရာက္ ျခင္းျဖင့္ ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္အား ပူေႏြး ေစပါသည္။ ေနမွ အပူထုတ္လႊင့္မႈကို ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္အေပၚရွိ ေလထုတြင္း ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႕မ်ား မ်ား ျပားလာမႈက ေနမွအပူမ်ားအား စုပ္ယူ ထားျခင္းျဖင့္ ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္ အပူ ခ်ိန္အား ပိုမိုျမင့္တက္လာေစပါသည္။ ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္အေပၚရွိ ကာဗြန္ဒိုင္ ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႕မ်ား တျဖည္းျဖည္း မ်ားျပားလာမႈေၾကာင့္ ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။

ကမၻာ့ေလထုအတြင္းရွိ ကာဗြန္ဒိုင္ ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႕ လည္ပတ္မႈစက္ဝိုင္း တြင္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႕ သန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ပါဝင္လည္ပတ္ ခဲ့ၿပီး ယင္းကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ ေငြ႕မ်ားႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ ေငြ႕ကို ကမၻာေပၚရွိ သမုဒၵရာမ်ားႏွင့္ သက္ရွိပစၥည္းမ်ားက စုပ္ယူမႈမွာ သာမန္ အခ်ိန္တြင္ မၽွတစြာ ေ႐ြ႕လ်ားလ်က္ရွိပါ သည္။ သုေတသနျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားအရ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ကာဗြန္ဒိုင္ ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႕ပမာဏမွာ မက္ထရစ္ တန္သန္းေပါင္း ၂၆ ဒသမ ၉ သန္း ကမၻာ့ ေလထုအတြင္းရွိခဲ့ၿပီး ယင္းပမာဏမွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ မက္ထရစ္တန္သန္းေပါင္း ၃၃ ဒသမ ၉ သန္း ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းခဲ့ပါသည္။ လာမည့္ ၂၀၃၀ ျပည့္ႏွစ္ တြင္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႕ တန္သန္းေပါင္း ၄၂ ဒသမ ၉ သန္းျဖစ္ ေပၚလာမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားပါသည္။

ဒို႔ေက်းရြာေဗဒင္ (၁ - ၃ - ၂၀၁၈ မွ ၁၅ - ၃ - ၂၀၁၈ အ ထိ)

တနဂၤေႏြ

ေအာင္ျမင္မႈအလီလီ ရရွိမည့္ကာလ။ ႀကီးပြားတိုး တက္ေစမည့္ ေသာ့ခ်က္ကို ေတြ႕ရွိမည္။ အိမ္၊ ၿခံ၊ ေျမကိစၥ အဆင္ေျပမည္။ ပညာေရး အတြက္ ဆရာေကာင္းေတြ႕  ဆုံမည္။ ယာဥ္၊ စက္ပစၥည္း အတြက္ ျငင္းခုံမႈမ်ားရွိေသာ္ လည္း ဝင္ေငြေကာင္းမ်ားရ မည္။ က်န္းမာေရးသင့္၏။ အခ်စ္ေရးမွာ ခ်စ္သူႏွင့္ ရန္ ျဖစ္လိုက္၊ ျပန္ခ်စ္လိုက္ ျဖစ္ ေနလိမ့္မည္။

ယၾတာ။ သံဃာေတာ္မ်ားအား ဆြမ္းေလာင္းလႉပါ။

တနလၤာ

ကံတရားက သင့္ ဘက္မွာ ရပ္တည္ေနမည့္ ကာလ။ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္ ကို ေျခဆန္႔ခြင့္ရမည္။ ခရီး ကံအထူးေကာင္းေနမည္။ တိုး ခ်ဲ႕ျခင္း၊ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ျခင္း၊ မြမ္းမံ ျပင္ဆင္ျခင္းတို႔ ျပဳရလိမ့္မည္။ က်န္းမာေစရန္အတြက္ ကိုယ္ လက္လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ခန္းကို မွန္မွန္ျပဳလုပ္ပါ။ အခ်စ္ေရး က ခ်စ္သူက သင့္အနားမွာ ေယာက္မခါးထိုးကာ ရွာမေန သင့္ေပ။

ယၾတာ။ တရားဘာ၀နာပြား မ်ားၿပီး သီလေစာင့္တည္ပါ။

အဂၤါ

သတိကို ပဲ့ကိုင္သင့္ ေသာကာလ။ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆို မႈ၊ လက္မွတ္ေရးထိုးမႈမ်ား ျပဳ လုပ္ရလိမ့္မည္။ မဖိတ္ေခၚ ထားေသာ အခက္အခဲ တစ္စုံ တစ္ရာမ်ားရွိတတ္၏။ အရာရာ ကို အကင္းပါးရန္ အထူးလို အပ္သည္။ အခ်စ္ေရးမွာ ကိုယ့္ ခ်စ္သူအျပင္ အျခားတစ္ေယာက္ ကိုပါ ရွာခ်င္ေနလိမ့္မည္။ က်န္း မာေရးအတြက္ နားခ်ိန္မွာနား၊ စားခ်ိန္မွာစားပါ။ မိမိကိုယ္မိမိ ဂ႐ုစိုက္ပါ။

ယၾတာ။ ဒိဝါတပတိဂါထာ ႐ြတ္ပါ။

ဗုဒၶဟူး

သတင္းေကာင္းမ်ား ၾကားခြင့္ရရွိမည့္ကာလ။ စိတ္ အာ႐ုံၾကည္လင္လန္းဆန္းေန တတ္၏။ မထင္မွတ္ထား ေသာ၊ မေမၽွာ္႔လင့္ထားေသာ ဘ၀အလွည့္အေျပာင္းမ်ား ႀကဳံေတြ႕ရတတ္သည္။ အရာရာ က သင့္အတြက္ ေကာင္းဖို႔ ျဖစ္လာပါလိမ့္မည္။ က်န္းမာ ေရးေကာင္းေစရန္အတြက္ အစာစားၿပီးတိုင္း ပလုတ္က်င္း ေပးပါ။ အခ်စ္ေရးမွာ ရင္ခုန္ သံမ်ား ဆူညံရတတ္သည္။

ယၾတာ။ စေနေထာင့္မွာ ပန္း မ်ားမ်ားလႉပါ။

ၾကာသပေတး

မဂၤလာအေပါင္း ခေညာင္းမည့္ကာလ။ စိတ္ကူး ယဥ္မႈမ်ား လက္ေတြ႕အေကာင္ အထည္ေဖာ္ခြင့္ရမည္။ ေခတ္မီ နည္းပညာရပ္မ်ားကို ေလ့လာ ခြင့္ရမည္။ ရပ္ေဝးခရီး၊ ျပည္ပ ခရီး အဆင္ေျပေျပအက်ိဳးရွိ မည္။ အေရာင္းအဝယ္ကိစၥ ရပ္မွ အက်ိဳးအျမတ္ေကာင္း မ်ား ရရွိမည္။ က်န္းမာေရး အတြက္ ေရ၀၀ေသာက္ပါ။ အခ်စ္ေရးမွာ ခ်စ္ခြန္းဖြဲ႕ေတး ကဗ်ာကို သီဆိုဖြဲ႕သီခြင့္ရမည္။

ယၾတာ။ ေမြးနံေထာင့္မွာ ေရသပၸါယ္ပါ။

ေသာၾကာ

ကိုယ္စိတ္ႏွစ္လုံး သုံးပါစလုံးက်န္းမာ၊ ခ်မ္းသာ မည့္ကာလ။ စီမံခန္႔ခြဲမႈကၽြမ္း က်င္ပိုင္ႏိုင္ေနမည္။ ေငြေၾကး သုံးစြဲရာတြင္ ေစ့စပ္ေသခ်ာ ေနမည္။ မိသားစုသာယာ ခ်မ္းေျမ႕မႈမ်ားႀကဳံေတြ႕မည္။ ၾကာသပေတးေန႔သား၊ သမီး က ကူညီေစာင္မၾကည့္႐ႈလိမ့္ မည္။ က်န္းမာေရးအတြက္ စိတ္ေအးေနရမည္။ အခ်စ္ေရး မွာ ေစ့စပ္ေၾကာင္းလမ္းမႈ၊ မဂၤလာျပဳမႈ တို႔ႀကဳံရမည္။

ယၾတာ။ တစ္ေန႔တည္း ဘုရား သုံးဆူဖူးပါ။

စေန

ဘ၀ပုစၧာထဲမွ အေျဖ ကို ရွာႏိုင္မည့္ကာလ။ စိတ္ ဓာတ္ႀကံ႕ခိုင္မႈမ်ား ျပည့္၀ေန မည္။ အခက္အခဲၾကားထဲမွ ထူးျခားေသာ အခြင့္ထူးတစ္ခု ကို ရရွိလိမ့္မည္။ လက္ေဆာင္ ပစၥည္းအသစ္ အဆန္းမ်ားရရွိ မည္။ က်န္းမာေရးက ေရာဂါ ဘယမ်ား နည္းၿပီး ေဒါင္ေဒါင္ ျမည္ေနလိမ့္မည္။ အခ်စ္ေရး မွာ ခ်စ္သူေတြ႕၊ ေတြ႕သူခ်စ္ ပါလိမ့္မည္။

ယၾတာ။ သမၺဳေဒၶဂါထာကို ေမြးေန႔တြင္ ခုနစ္ေခါက္ ႐ြတ္ ဖတ္ပူေဇာ္ပါ။

ေစ်းေကာင္းပန္လ်က္ ေဒသၾကက္

“ကိုေအာင္ေရ၊ ဦးႀကီးအိမ္ ကိုေအာင္ ေရာက္ေနတယ္ၾကားလို႔ ကြင္းထဲကေန အေျပးလာခဲ့တာ၊ တစ္ေယာက္တည္း လား ကေလးေတြေရာ မပါဘူးလား”

“ဒီတစ္ေခါက္ေတာ့ တစ္ေယာက္ တည္းပဲလာခဲ့တာ၊ မျမၫြန္႔တို႔ေရာ ေနေကာင္းၾကတယ္မဟုတ္လား”

ေက်ာေျပာင္ႀကီးေပၚ ပုဆိုးလႊမ္းၿပီး ငွက္ေပ်ာခိုင္ထမ္းလာသည့္ ကၽြန္ေတာ့ညီ အစ္ကိုဝမ္းကြဲ ကိုၫိုေမာင္၏ အေမးကို ေျဖလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

“ဟဲ့ ၫိုေမာင္၊ ထမင္းေရာစားၿပီး ခဲ့ၿပီလား၊ ဘာဟင္းနဲ႔စားခဲ့သလဲ။ ဒီမွာ ေတာ့ ငါးရံ႕ဟင္းခ်က္ထားတယ္။ ဒါနဲ႔ နင္တို႔တဲမွာ ၾကက္ေရာရႏိုင္လား။ ေမာင္ ေအာင္ကို ညေနစာခ်က္ေကၽြးခ်င္လို႔”

“စားခဲ့ၿပီးပါၿပီ အရီး၊ ၾကက္သား ဟင္းနဲ႔စားခဲ့တာ”

အရီးမွည့္၏ အေမးကို ကိုၫိုေမာင္ က ျပန္ေျဖလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

“ေအာင္မယ္ နင္တို႔က တယ္ဟုတ္ ပါလား ၾကက္သားဟင္းေတြ ဘာေတြ ခ်က္စားလို႔”

“ၾကက္ကေလးသုံးေကာင္ က်န္တာ ႏွစ္ေကာင္က ဝပ္ေနတာ၊ က်န္တဲ့တစ္ ေကာင္ေခြးကိုက္တာေၾကာင့္ ေခြးပါးစပ္ ကလုၿပီး က်န္တဲ့တစ္ျခမ္းေလးကို ကာလသားခ်က္ခ်က္စားခဲ့ရတာ။ အဲဒါ ေၾကာင့္ ႀကဳံတုန္း ကိုေအာင္ဆီ လာၿပီး ေမးတာ၊ ၾကက္မေတြက ဝပ္ေတာ့ဝပ္ တယ္၊ ၾကက္ကေလးေတြလည္း ေပါက္ ေတာ့ေပါက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ၾကက္ ကေလးေတြက ေပါက္ကတည္းက ခ်ည့္ နဲ႔ေနၿပီးအားမရွိဘူး။ ဒီၾကားထဲ က်ီးသုတ္၊ ေၾကာင္ကိုက္ဆိုေတာ့ သိပ္ၿပီး မျဖစ္ထြန္း ခ်င္ဘူး။ အဲဒါဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ”

ေက်းလက္ရနံ႔ အျမင္အေတြးႏွင့္ ဆို႐ိုးစကား

ယေန႔ေခတ္သည္ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ေက်းလက္ အလွမ္းကြာေသာကာလဟု ဆိုခ်င္၏။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံတိုင္းသည္ ေက်းလက္ကို အေျခခံရသည္ခ်ည္း ျဖစ္ သည္။ ေက်းလက္ေန လူဦးေရက မ်ားျပားသည္။ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ အေျခခံအုတ္ျမစ္လည္းျဖစ္ ၏။ ႐ိုးရာအစဥ္အလာကို ေက်းလက္ ေတာ႐ြာေနသူတို႔ ေစာင့္ေရွာက္ၾကေပ သည္။ ေတာဆူမွၿမိဳ႕၀ ဆိုသကဲ့သို႔ ေက်းလက္၏ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရး၊ စီးပြားေရး လူမႈအေျခခံျပည့္စုံပါမွ ၿမိဳ႕ျပ လည္း သာယာစိုျပည္ေပမည္။ ေက်းလက္ ၏ဆူၿဖိဳးမႈက ပဓာနက်၏။ သို႔ေသာ္ ပထဝီဝင္၊ ဥတုရာသီကအစ အခက္အခဲ ေတြ႕ရွိ၏။ ရင္ဆိုင္ရ၏။ ပူပန္ေသာက ရစရာေတြလည္းရွိ၏။ အမွတ္မထင္ဆို သကဲ့သို႔ ဗုံႀကီးသံကဗ်ာတစ္ပုဒ္ထဲက ေခ်ာင္းေရကလၽွံ၊ ကန္ေရကတိုး၊ မႀကိဳ လာပါနဲ႔ ေသၽွာင္ရစ္ရယ္၊ ေရနစ္မွာစိုး ဆိုသည့္စာသားေလးကို သတိရမိ၏။ ႐ုတ္တရက္ႀကဳံရေသာ သဘာ၀ေဘး အႏၲရာယ္အတြက္ ပူပန္ရေသာ မိန္းမပ်ိဳ ၏ႏွလုံးကို ေတြ႕ရျခင္းျဖစ္၏။ တစ္ခ်ိန္က ေက်း႐ြာလုလင္ပ်ိဳတို႔၏ ေသၽွာင္ထုံးထား သည့္ ဓေလ့လည္း ပါဝင္ေပ၏။

ေက်းလက္ေတာ႐ြာေနတို႔အေၾကာင္း ဘ၀သ႐ုပ္ေဖာ္စာေပမ်ား ေခတ္တစ္ ေလၽွာက္ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေတြ႕ၾကရၿပီး ျဖစ္၏။ အထူးသျဖင့္ ရပ္ဓေလ့၊ ႐ြာဓေလ့ ပီျပင္စြာ ေရးဖြဲ႕ေသာ ဆရာႀကီးေဇယ်၊ ကဗ်ာစကားေျပတို႔ျဖင့္ သီကုံးေသာ ဆရာ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္၊ ဟံသာ၀တီ ဦးဘရင္၊ ေမာင္ထင္စသည့္ ပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ လက္ရာမ်ားက ေဝဆာဆဲျဖစ္၏။ ကိုလို နီေခတ္၊ စစ္ႀကိဳ၊ စစ္ၿပီးေခတ္မ်ား၊ လြတ္ လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္း အလ်ဥ္မျပတ္ ေတြ႕ရေသာ ေက်းေတာေနတို႔၏ ပုံရိပ္ မ်ားကား ထင္ရွားေပ၏။ တစ္ခ်ိန္က ႐ြာငယ္ဇနပုဒ္ မီးကေလး မွိတ္တုတ္ တုတ္ဟု ေျပာေရးဆိုထုံးျပဳၾကသည္။ ညဘက္တြင္ မႈန္ဝါးေသာ အလင္းေရာင္ ျဖင့္ ေက်နပ္ရေသာဘ၀ျဖစ္၏။ ယခုေသာ္ ႐ြာခ်င္းဆက္လမ္းေကာင္းေတြ၊ သြယ္ တန္းထားေသာ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အားလိုင္း ေတြ၊ သြားေရးလာေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး ကြန္ရက္ေတြ အဆင္ေျပေနပါၿပီ။ တစ္ခ်ိန္ က ၿမိဳ႕ႀကီးသူတို႔ ႐ႊံ႕ႏြံေၾကာက္ကာ မလာ ရဲသည့္အေျခအေန၊ ပိုၿပီး ဆိုး႐ြားသည့္ ဂ႐ုမျပဳအေလးမထားသည့္ အိမ္သာစနစ္ ေတြ ေျပာင္းလဲလာပါၿပီ။ ယင္လုံအိမ္သာ ေတြ၊ အဆင့္မီအိမ္သာေတြ ၿမိဳ႕ႏွင့္မျခားရွိ လာသျဖင့္ အမ်ိဳးသားစာေပဆုရ ေဆာင္း ဝင္းလတ္၏ ဘာကိုေ႐ြးမလဲ ႐ြာကေလး ရယ္ ဆိုသည့္ ဝတၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္ကိုပင္ အမွတ္ရေပသည္။

ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္အစားအစာမ်ား ဓာတုေဆးအဆိပ္သင့္ျခင္းမွ ကင္းေဝးေစရန္

ႏိုင္ငံတကာတြင္ ရိကၡာဖူလုံေရးအတြက္ သီးႏွံမ်ား ဧရိယာတိုးခ်ဲ႕စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ အထြက္တိုးေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္းမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိၾကသည္။ ဤသို႔ေဆာင္႐ြက္ရင္း သီးႏွံမ်ား၌ အတူယွဥ္တြဲပါလာသည့္ ဖြားဖက္ေတာ္မ်ားမွာ သီးႏွံကိုဖ်က္ဆီးသည့္ အင္းဆက္ပိုးမႊားမ်ား၊ ေပါင္းပင္မ်ားႏွင့္ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္။ မိမိ၏သီးႏွံဖ်က္ဆီးမႈဒုကၡအႏၲရာယ္မွ ကင္းလြတ္ႏိုင္ေရးႏွင့္ ဖ်က္ဆီးမႈဒဏ္ရာလကၡဏာကင္းစင္ၿပီး အေရာင္အေသြးလွပ၍ အရည္အေသြးျမင့္မားေစရန္အတြက္ ေတြးေတာ ႀကံဆလာၾကသည္။ 
 
ဤသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ အဆိုပါသီးႏွံ မ်ားကို ဖ်က္ဆီးသည့္ အင္းဆက္ပိုးမႊား မ်ား၊ ေရာဂါမ်ား၊ ေပါင္းပင္မ်ားကို သုတ္ သင္ရွင္းလင္းေပးႏိုင္မည့္ ဓာတုေဆးမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္းကို စီးပြားေရးသမားမ်ားက အကြက္ျမင္လာၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဓာတု ေဆးအမ်ိဳးေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္၊ ေဆးစုစု ေပါင္း ၁၃ သန္းေက်ာ္အထိ ထုတ္လုပ္ ခ်ဲ႕ထြင္လာၾကသည္။ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳး ထုတ္လုပ္သူမ်ားက လည္း ၎ဓာတုေဆးမ်ားကို မလြဲမေသြ သုံးစြဲလာၾကရသည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ အေပ်ာ့ စားေဆး၊ အလတ္စားျပင္းအားေဆး၊ အျပင္းစားျပင္းအားေဆးထိ လက္လြန္ လာၾကသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ အႏၲရာယ္ အလြန္ႀကီးမားသည့္အဆင့္ထိ ေရာက္ရွိ လာေနၿပီျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ သီးႏွံ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ အျခားလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ႏွစ္စဥ္ ပိုးသတ္ေဆးတန္ခ်ိန္ ငါးသန္းေက်ာ္ ခန္႔ သုံးစြဲေနေၾကာင္း ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာ အဖြဲ႕မွ ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ဤသို႔သုံးစြဲ ရင္း ဓာတုေဆးပစၥည္းမ်ား၏ ဓာတ္ႂကြင္း အာနိသင္အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ လူႏွင့္ တိရစၧာန္တို႔၏ အသက္အႏၲရာယ္ထိခိုက္ လာသည္ထိ ႀကဳံလာၾကရသည္။ ကမၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ႕ႀကီး၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အရ ကမၻာ့လူဦးေရ ၂၅ သန္းခန္႔သည္ ပိုးသတ္ေဆးအဆိပ္သင့္ခံရၿပီး ႏွစ္စဥ္ လူ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးေနရသည္ဟု ၎ အစီရင္ခံစာက ဆိုထားသည္။

အငတ္ေဘးမွ ကင္းေ၀းေရး

သို႔ေသာ္ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းတြင္ မညီမၽွမႈမ်ားဟူသည္ ရွိ၏။ ထိုမညီမၽွမႈ မ်ားမွ ကင္းလြတ္ၿပီး လူ႕အသိုင္းအဝိုင္း တစ္ရပ္လုံး အလြန္အကၽြံဆင္းရဲျခင္းမရွိမွ ငတ္မြတ္ျခင္းေဘးမွ ခ်မ္းသာရာ ရၾက မည္ျဖစ္သည္။ ေနာက္တစ္ခ်က္မွာလည္း စပါးဆန္ေရထြက္ဖို႔၊ လုံေလာက္စြာထြက္ ဖို႔ လိုလိမ့္မည္။ ပိုက္ဆံရွိလ်က္ စပါး ဆန္ေရ အထြက္နည္းလၽွင္၊ ရွားပါးလၽွင္ ငတ္ႏိုင္၏။

ကိုယ္ေတြ႕ကိုေဖာ္ျပရလၽွင္ ၁၉၆၇-၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ကၽြန္ေတာ္ နမၼတူ-ေဘာ္ တြင္းမိုင္းမွာ အလုပ္လုပ္ေနစဥ္ကျဖစ္ သည္။ ဇနီးသည္က ေဘာ္တြင္း အလယ္ တန္းေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းအုပ္၊ သမီးေလး ႏွစ္ေယာက္ရၿပီ။ တစ္ေန႔တြင္ အိမ္မွာ စားရင္းေသာက္ရင္း စုမိေသာ မမ်ား လွသည့္ဆန္ ပိုးထိုးသည္ကိုေတြ႕သျဖင့္ သူက ႏြားစာအျဖစ္ ႏြားႏို႔သည္ ေဂၚရခါး မိသားစုကို ေရာင္းလိုက္သည္။ ေနာက္ေန႔ တြင္ တစ္ေန႔တစ္မိသားစု ဆန္တစ္ျပည္ ႏႈန္း ထုတ္ေပးေနေသာ သမဝါယမဆိုင္သို႔ အိမ္ေဖာ္မေလးအား တန္းစီဝယ္ယူေစ သည္။ သူဝယ္လာေသာဆန္က ပြဆုပ္ ဆုပ္ ညစ္ပုပ္ပုပ္ႏွင့္၊ စားေနက် ဧည့္မထ ဆန္ႏွင့္မတူ။ ခ်က္ေသာအခါ အက်က္ ျမန္၏။ စားေသာအခါ အနံ႔ေတာ့မရွိ၊ ဖြယ္တယ္တယ္ႏွင့္၊ ဆန္အရသာမေပၚ။ ဘာဆန္ေခၚသလဲေမးၾကည့္ေသာအခါ ဝက္ပင္စားရန္ျငင္းဆန္သည့္ "ျပဳပ္ဆန္'' တဲ့။ အခ်ိဳ႕ကေျပာသည္ ''ပုပ္ဆန္''တဲ့။ ထမင္းၾကမ္းက်န္လၽွင္ မာေတာင့္ခဲေန ၏။ လက္ထဲမွာရွိသမၽွေငြျဖင့္ အျခားဆန္ ဘယ္မွာမွရွာမရ။ နမၼတူမပါ၊ ေဘာ္တြင္း-က်ားစခန္းရွိ အရာရွိ ၂၅ ဦး၊ အလုပ္သမား ၂၅၀၀ ဦးခန္႔ႏွင့္ မိသားစုဝင္ လူဦးေရ တစ္ေသာင္းခန္႔ ဒါကိုပဲ သုံးေလးလ စားခဲ့ ရသည္။ ျပဳပ္ဆန္သာမရလၽွင္ အငတ္ႀကီး ငတ္ရမည့္ကိန္း။

တစ္မ်ိဳးသားလုံး တစ္စိတ္တစ္ဝမ္းတည္း လက္တြဲေဖာ္ေဆာင္

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္ အစဥ္တစိုက္ ဦးတည္ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုတစ္ဝန္း တန္းတူညီမၽွ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ႏိုင္ေစရန္ တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီၫြတ္ေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ နယ္ေျမေဒသအသီးသီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေရးအတြက္ ယေန႔ႏိုင္ငံေတာ္က ဦးစားေပးေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရွိစဥ္ကပင္ တိုင္းျပည္ျပန္လည္တူေထာင္ေရးႏွင့္ တိုင္းျပည္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးတို႔ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မႈ အားနည္းခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ၾကာရွိခဲ့သည့္ ယေန႔ထက္တိုင္ တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ခက္ခဲစြာ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္ၾကရဆဲျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ျမင္ရမည္ျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရးေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားအၾကား မတူကြဲျပားမႈမ်ားကို ေဘးဖယ္ထား၍ တူညီသည္မ်ားကို စုစည္းကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ တည္ေဆာက္ၾကရမည္။ မတူညီေသာ္လည္း ေပါင္းစည္းေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ျခင္းမ်ားရွိပါက ေပါင္းစည္းေဆာင္႐ြက္ၾကျခင္းျဖင့္ ျပည္သူတို႔ေမၽွာ္မွန္းသည့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီး တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

အတြဲ(၁၅)၊ အမွတ္(၃) ကာတြန္းမ်ား

မနက္ျဖန္ သႀကၤန္က်ေတာ့မည္။ သႀကၤန္အရွိန္ႏွင့္မို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔႐ြာေလး ပိုၿပီး သာယာသလို စိတ္ထဲမွာ ခံစားရ သည္။
"လူေလးေရ ေဟာဒီမွာ အေမႀကီး တာအိုးေလးေတြဝယ္လာတယ္။ သႀကၤန္ ႀကိဳရေအာင္ ပန္းခ်ိဳးေခ်ပါေဟ့"
အေမႀကီးလက္ထဲမွာ တာအိုးေလးေတြ ပါလာသည္။
ကၽြန္ေတာ္ ၁၀ ႏွစ္သားကတည္းက ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရေသာ တာဝန္။ ယခု ၁၇ ႏွစ္ရွိၿပီ။ ႏြားတစ္ရွဥ္းႏိုင္၍ ထြန္ႏိုင္ေသာ လယ္သမားျဖစ္ေနၿပီ။ အေမႀကီးက လူေလးေခၚတုန္း။ တာပန္းအခ်ိဳးခိုင္းတုန္း။
ကၽြန္ေတာ္႐ြာအျပင္သို႔ ထြက္ခဲ့သည္။ ေ႐ႊဘုံသာေက်ာင္းဝင္းထဲမွာ သေျပပင္ရွိ သည္။ လူမဦးခင္အရင္ေရာက္မွ။ ေနာက္ က်လၽွင္ သေျပပင္ေခါင္းတုံးပဲ ျမင္ရမည္။
ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ေတာ့ ေကာင္ေလး သုံးေယာက္ သေျပပင္ေပၚေရာက္ေနၾကၿပီ။
"ေဟ့ေကာင္ေတြ၊ ငါဖို႔လည္း ပို႔ လိုက္ၾကဦး"
"အဲဒီေအာက္မွာ ခ်ိဳးထားတဲ့အထဲမွာ ထိုးေလာက္႐ုံယူသြား။ ခင္ဗ်ားအိမ္အတြက္ တင္ေနာ္"
ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္ကျပန္ေျပာ သည္။

ငါးေျခာက္ေတြယင္မနားေဆးသုံးေနၾကၿပီလား

ယခုလို ပြင့္လင္းရာသီမ်ိဳးတြင္ ေဈး ေတြမွာ ငါးေႁမြထိုး၊ ငါးႏုသန္း၊ ငါးခုံးမနဲ႔ ငါးရံ႕ေျခာက္ေတြ ေပါေပါမ်ားမ်ား ေတြ႕ ရပါတယ္။ ငါးရံ႕ေျခာက္က အသားထူ ၿပီး အရသာေကာင္းလွတာမို႔ လူႀကိဳက္ အမ်ားဆုံးပါ။ ေဈးကလည္း ေခါင္ခိုက္ေန ပါတယ္။ ငါးရံ႕ေျခာက္တစ္ပိႆာကို ပစၥည္းေကာင္းရင္ ေကာင္းသလို သုံး ေသာင္းကေန ရွစ္ေသာင္းအထိ ေဈးရွိ ပါတယ္။
တစ္စြန္းတစ္စၾကားမိတဲ့ သတင္းေတြ ကေတာ့ ယခုတေလာ ငါးရံ႕ေျခာက္လုပ္ ရာမွာ တ႐ုတ္ကလာတဲ့ ယင္မနားေဆးဆို တဲ့ ေဆးေတြသုံးေနပါသတဲ့။ အဲဒီေဆး သုံးထားရင္ ယင္ေကာင္နားလိုက္တာနဲ႔ တုံးခနဲေသပါသတဲ့။ အခ်ိဳ႕ ၉၀ ရာခိုင္ ႏႈန္း ယင္မနားေဆးလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ငါးရံ႕ေျခာက္ျပဳလုပ္ရာမွာ ငါးေျခာက္ခြဲ ၿပီး ဆားနဲ႔တစ္ညသိပ္ၿပီးမွ ေနာက္ေန႔ ေန ျပန္လွန္းရတာပါ။ ဒီအခါမွာ ငါးရံ႕ အၫွီနံ႔ေၾကာင့္ ယင္ေတြ အုံတတ္ပါတယ္။
ယင္ေကာင္ေတြရဲ႕ အေလ့အထက အစာစားေနရင္း ဥခ်တတ္တာမို႔ ေနာက္ တစ္ေန႔မွာ ယင္ဥေတြက အေကာင္ေပါက္ ၿပီး ေလာက္ေတြျဖစ္ေတာ့တာပါပဲ။ ေလာက္ထိုးထားတဲ့ ငါးေျခာက္ေတြက အသားေတြေဆြးၿပီး အေရာင္အနံ႔အရသာ မေကာင္းေတာ့လို႔ ေရာင္းပန္းမလွဘဲ ပ်က္စီးပါေတာ့တယ္။ သည့္အတြက္ အဲဒီ ယင္မနားေဆးေတြ သုံးၾကတာျဖစ္မယ္ လို႔ စဥ္းစားမိပါတယ္။
ပိုးသတ္ေဆးေတြကို စပါးခင္းအပါ အဝင္ သီးႏွံစိုက္ခင္းေတြနဲ႔ ေမြးျမဴေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ေပါင္းရွင္းဖို႔၊ ငါး႐ိုင္းရွင္းဖို႔၊ သီးႏွံဖ်က္ပိုးေတြရွင္းဖို႔ သုံးေလ့သုံးထရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီေဆး ေတြမွာ ေရွာင္ရန္ေဆာင္ရန္ႏွင့္ သုံးစြဲပုံ ေဆးအၫႊန္းေတြ ပါပါတယ္။ သုံးစြဲၿပီးရင္ အခ်ိန္ဘယ္၍ဘယ္မၽွၾကာမွ သီးႏွံေတြကို ဆြတ္ခူးရမယ္။ စားသုံးရမယ္ စသျဖင့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္ေတြ ပါပါတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ ယင္မနားေဆးေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြကို စားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္းေတြမွာ သုံးစြဲေနတာဟာ တိက် စြာ လိုက္နာမႈရွိၾကရဲ႕လား။ ဥပေဒနဲ႔ ညီၫြတ္ရဲ႕လားလို႔ ေမးခြန္းထုတ္လိုပါ တယ္။ မိမိတို႔ႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြဟာ အစားအစာနဲ႔ ေဆးဝါးေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရွင္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတိမူတဲ့ အေလ့အထ လြန္စြာနည္းပါးၾကပါတယ္။

ပဲပုပ္ဆီအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကမၻာေပၚ၌ စားသုံးဆီအျဖစ္ ဆီအမ်ိဳးမ်ိဳးအား ထုတ္ လုပ္လ်က္ရွိရာ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳလ်က္ ရွိေသာ စားဆီမ်ားသည္ ေျမပဲဆီ၊ ႏွမ္းဆီ၊ ေနၾကာဆီ၊ ဖြဲႏုဆီ၊ စားအုန္းဆီ၊ ေျပာင္း ဆီ၊ ဆူးပန္းဆီ၊ ပဲပုပ္ဆီ(ပဲပိစပ္)၊ မုန္ညင္း ဆီ၊ ဝါေစ့ဆီတို႔ျဖစ္ပါသည္။

#စားသုံးဆီအရည္အေသြး
စားသုံးဆီမ်ားကို ေန႔စဥ္ ေၾကာ္ေလွာ္ ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ အသုပ္ သုပ္ရာတြင္ ဆီဆမ္း၍လည္းေကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးသုံးစြဲေနၾကသည္ကို အားလုံး အသိပင္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိသုံးစြဲသည့္ဆီ သည္ ျပည့္စုံမွန္ကန္သည့္ အရည္အေသြး ရွိရန္ အထူးပင္လိုအပ္ပါသည္။ အရည္ အေသြးျပည့္မီသည့္ စားသုံးဆီ ေ႐ြးခ်ယ္ ၿပီး မွန္ကန္မႈရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ေယဘုယ်အားျဖင့္ စားသုံးဆီသည္ ဇီ၀ေဗဒနည္းအရ လူ၏က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီၫြတ္သင့္ေလ်ာ္ေစရမည္။ စားသုံးရာ တြင္ အရသာရွိ၍ ခံတြင္းေတြ႕ေစရမည္။ စားသုံးရာတြင္လည္း အာဟာရဓာတ္ႏွင့္ ျပည့္စုံ၍ လူ၏ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုခုတြင္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ျခင္းမွ ကင္းရမည္။ စားသုံးဆီသည္ အသုံးခ်လို သည့္ လုပ္ငန္းအတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ႐ုပ္သဘာ၀အရည္အေသြး(အေရာင္အဆင္း၊ အနံ႔၊ အရသာ)ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္မွန္ကန္သည့္ ဓာတုဖြဲ႕စည္းပုံရွိရမည္။ စားသုံးဆီမ်ား သည္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ သုံးရပ္ျဖစ္သည့္ ေလ၊ ေရႏွင့္ အပူခ်ိန္တို႔ျဖင့္ ထိေတြ႕ မႈျပင္းထန္ၿပီး အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမၽွ ဆီ၏ ပင္ကိုယ္အရည္အေသြးမ်ား ပ်က္စီး လာၾကၿပီး အေရာင္မ်ားရင့္လာျခင္း၊ အနံ႔ ဆိုးမ်ားထြက္ေပၚလာျခင္းႏွင့္ အရသာဆိုး မ်ား ရရွိတတ္ပါသည္။

င႐ုတ္သီးစားသုံးျခင္း၏အက်ိဳး

"သေဗၺသတၱာ အာဟာရ႒ိတိကာ'' "သေဗၺ- အလုံးစုံေသာ၊ သတၱာ-သတၱဝါ အေပါင္းတို႔သည္ အာဟာရ႒ိတိကာ အာဟာရသာလၽွင္ ေဆာက္တည္ရာရွိကုန္ ၏}ဟု ျမန္မာဆို႐ိုးစကားရွိသည္။ အစာ အာဟာရအား မၽွတစြာ စားသုံးမွသာလၽွင္ က်န္းမာပါမည္။ အစာအာဟာရမ်ိဳးစုံ အား သတၱဝါတို႔ စားသုံးၾကရာ ရသ ေျခာက္မ်ိဳးကို ရရွိၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ တိရစၧာန္မ်ားထက္ လူတို႔သည္ ျပဳျပင္ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းရွိၾကသည့္အေလ်ာက္ ရသ ေျခာက္မ်ိဳးလုံးကို ပိုမိုရရွိၾကသည္။ ဤ ရသေျခာက္မ်ိဳးကား ခ်ိဳစိမ့္ရသ၊ အခ်ဥ္ ရသ၊ အငန္ရသ၊ အစပ္ရသ၊ အခါးရသ ႏွင့္ အဖန္ရသတို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ေန႔စဥ္ လူတို႔စားသုံးေနၾကေသာ ထမင္းပြဲမ်ား တြင္ ရသေျခာက္မ်ိဳးလုံးပါဝင္ခ်င္မွ ပါဝင္ ေပမည္။ သို႔ေသာ္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္ေသာ ပြဲလမ္းမ်ားတြင္မူ ရသစုံလင္ စြာ ပါရွိေစရန္ အထူးစီမံျပဳျပင္ေကၽြးေမြး ၾကသျဖင့္ ရသစုံပါဝင္သည္ကမ်ားသည္။
ယခုေဆာင္းပါးတြင္ ေတေဇာဓာတ္ ကိုေပးေသာ အစပ္ရသ၏ အက်ိဳးအား အထူးျပဳေဖာ္ျပပါမည္။ အစပ္ရသအား င႐ုတ္ေကာင္းႏွင့္ င႐ုတ္သီးတို႔မွ ရရွိပါ သည္။ ခ်င္းႏွင့္ ပိတ္ခ်င္းတို႔သည္ အစပ္ သက္သက္မဟုတ္။ ေတေဇာဓာတ္ အစပ္ ရသအား အျပည့္အဝမေပးေပ။
င႐ုတ္သီးႏွင့္ပတ္သက္၍ စာေရးသူ တြင္ အေတြ႕အႀကဳံမ်ားစြာရွိသည္။ ျမင္းၿခံ ဇာတိျဖစ္၍ ငယ္စဥ္ကပင္ င႐ုတ္သီး အႀကီးအက်ယ္ ေရာင္းဝယ္ၾကသည္ကို လည္း ေတြ႕ျမင္ခဲ့ဖူးသည္။ တပ္မေတာ္ သားဘ၀ ရခိုင္ျပည္နယ္ေရာက္ေသာအခါ တြင္လည္း ေဒသခံမ်ား င႐ုတ္သီးလႈိင္လႈိင္ စားသည္ကို ေတြ႕ရျပန္သည္။ ကခ်င္ ျပည္နယ္ဘက္ ေတာ႐ြာမ်ားေရာက္ေသာ အခါ ေတာင္ယာမ်ားတြင္ င႐ုတ္ပင္ထည့္ စိုက္ၿပီး စားၾကသည္ကို ျမင္ရျပန္သည္။

ေတာဓေလ့

အပ်ိဳစင္ေထြးအလွ
ငယ္ေသြးႂကြ ယဥ္လွပါ
ဆံေထာက္နဲ႔သာ။
သနပ္ခါးပိန္းသား လိမ္းပါလို႔ေလး။
လွလွတယ္ေလး။

တို႔႐ြာမွာ အေထြးက
ေခ်ာအလွ ကြမ္းေတာင္ကိုင္
တုမယွဥ္ႏိုင္။
အလွခ်င္းၿပိဳင္ ႏိုင္ႏိုင္႐ိုးလား
ေထြးအလွ ဂုဏ္သတင္း
သင္းပ်ံ႕ေက်ာ္ၾကား။

 ေထြးအလွ သူ႕သက္တမ္း
ရက္ကန္းရက္ တတ္ပညာ
ကၽြမ္းက်င္လွပါ။
ေထြးအိမ္မွာ လသာညတိုင္း
အပ်ိဳစင္တစ္စုက
စုၾကတစ္ဝိုင္း။

မလွ မျမ ခ်ည္ကိုခ်
မ၀က ဗိုင္းကိုငင္
ေထြးရက္ေဖာက္ျပင္။
လုပ္ငန္းကိုခင္ ထုံးစဥ္ကြဲ႕႐ြာေက်း။
တာဝန္ေက်ဘ၀လမ္း
ထမ္းၾကတယ္ေလး။

စလင္းသန္းတင့္(ငဖဲ)

ကမၻာ့ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာမႈႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျမင့္တက္လာျခင္း

ကမၻာ့ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ သဘာ၀အႏၲရာယ္မ်ားျဖစ္သည့္ မိုးေခါင္ျခင္း၊ ေရႀကီးျခင္း၊ မုန္တိုင္းမ်ားက်ေရာက္ျခင္းတို႔မွာ မၾကာခဏ အင္အားျပင္းထန္စြာ ျဖစ္ေနသကဲ့သို႔ ကမၻာ့အပူခ်ိန္ျမင့္မားလာမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ေသာ ေရခဲျမစ္မ်ားႏွင့္ ေရခဲျပင္မ်ား အရည္ေပ်ာ္လာျခင္း၊ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာျခင္း၊ ရာသီဥတုဇုန္မ်ား ေျပာင္းလဲလာျခင္း၊ မိုး႐ြာသြန္းမႈပုံစံႏွင့္ မိုး႐ြာသြန္းသည့္ျပင္းအား ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိပါသည္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈဒဏ္အား ကမၻာေပၚရွိ ဆင္းရဲေသာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွ အမ်ားဆုံးခံစားရသည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာ ေပၚရွိ ဆင္းရဲေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူ မ်ားအေနျဖင့္ ၎တို႔၏ လူေနမႈဘ၀အား သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ အမ်ားဆုံး မွီခိုအားထားရသည့္အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ရာသီ ဥတုေျပာင္းလဲမႈမ်ားအေပၚ ခုခံကာကြယ္ ရန္ လိုအပ္သည့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔သတ္မႈမ်ားရွိေနသည့္ အတြက္ ယခုကဲ့သို႔ ခံစားရျခင္းျဖစ္ပါ သည္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၏ အဓိကျဖစ္ စဥ္တစ္ခုျဖစ္သည့္ ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္ ျဖစ္ေပၚမႈမ်ားေလေလ ကမၻာေပၚရွိ လူသား တို႔၏ လူေနမႈဘ၀မ်ားႏွင့္ သက္ရွိသတၱဝါ မ်ား၏ ျဖစ္စဥ္မ်ားအား ျပန္လည္ျပဳျပင္ ၍ မရႏိုင္ေတာ့သည့္ ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအား ပိုမို ျဖစ္ေပၚေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ေျခဖေနာင့္ကြဲအက္ျခင္းအတြက္ ႐ိုးရွင္းလြယ္ကူတဲ့ အိမ္တြင္းကုထုံးေလးမ်ား

ခႏၶာကိုယ္တြင္း အပူဓာတ္မ်ားသူ ေတြနဲ႔၊ ေနပူထဲ လမ္းေလၽွာက္အထြက္ မ်ားသူေတြအဖို႔ ေဆာင္းရာသီေရာက္တဲ့ အခါ အပူကန္ထြက္ေလ့ရွိၾကၿပီး ေျခဖေနာင့္ အေရျပားမ်ား ကြဲအက္လာပါေတာ့ တယ္။ တခ်ိဳ႕သူေတြမွာ ဆိုးဆိုး႐ြား႐ြား ႀကီးမဟုတ္ အျမင္ဆိုး႐ုံေလာက္သာ ကြဲအက္ၾကေသာ္လည္း တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကြဲထြက္ေနေသာ အေရျပားအစအနေတြ ကတစ္ဆင့္ အဝတ္အထည္နဲ hပြတ္တိုက္၍ အသားစလန္ ေသြးထြက္ကာ ေမးခိုင္ပိုး အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစလာႏိုင္ပါတယ္။
ေျခဖေနာင့္ကြဲအက္ျခင္းအတြက္ ေရခ်ိဳးတဲ့အခါ ဖေနာင့္ခ်င္းခ်င္း ခပ္ၾကမ္း ၾကမ္းပြတ္တိုက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သမံတလင္း သို႔မဟုတ္ ေရခ်ိဳးခန္းသုံး ေက်ာက္ခဲတုံးေလးျဖင့္ ပြတ္တိုက္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း ဤသို႔ျပဳေပးျခင္းျဖင့္ အေရျပားေခ်ာေမြ႕သြားေစပါတယ္။ အကယ္၍ ႀကီးႀကီးမားမား ကြဲအက္သူ မ်ားအဖို႔ အေရျပားစေလးေတြကို လက္ သည္းၫွပ္ေလးနဲ႔ ၫွပ္ထုတ္ေပးၿပီး ေအာက္ပါ ႐ိုးရွင္းလြယ္ကူတဲ့ အိမ္တြင္း ကုထုံး ရွစ္မ်ိဳးထဲမွ မိမိအတြက္ အဆင္ ေျပရာကိုသုံး၍ ကုစားႏိုင္ပါတယ္-
(၁) သံပရာရည္-ဆား-အလွဆီ-ႏွင္းဆီ ရည္တို႔ျဖင့္ ေျခဖေနာင့္ ေပါင္းတင္ နည္း။ Glပခနမငညန (ေခၚ) အလွဆီ နဲ႔ Rသ်န တေအနမ (ေခၚ) ႏွင္းဆီရည္ တို႔ကို (အလွကုန္ပစၥည္းဆိုင္ေတြမွာ အလြယ္တကူ ဝယ္ယူႏိုင္ပါတယ္) ညအိပ္ရာ မဝင္ခင္ ဇလုံႀကီးႀကီး တစ္ခုထဲမွာ ေျခမ်က္စိျမဳပ္တဲ့အထိ ေရခပ္ေႏြးေႏြးေလာင္းထည့္ၿပီး ဆား ၾကမ္း၊ သံပရာရည္၊ Glပခနမငညန နဲ႔ Rသ်န တေအနမ တို႔ သင့္႐ုံေရာထည့္ ၍ မိနစ္ ၂၀ေလာက္ ေျခေထာက္ ႏွစ္ေခ်ာင္းစလုံး ႏွစ္စိမ္ထားပါ။ ၿပီးရင္ ေျခေထာက္တိုက္တဲ့ ေက်ာက္ တုံးေလးနဲ႔ ေျခဖေနာင့္ေတြကို ခပ္ ၾကမ္းၾကမ္းပြတ္တိုက္ေပးပါ။ ထို႔ ေနာက္ Glပခနမငညန စားပြဲတင္ဇြန္း တစ္ဇြန္း၊ Rသ်န တေအနမ စားပြဲတင္ ဇြန္း တစ္ဇြန္း၊ သံပရာရည္ စားပြဲ တင္ဇြန္းတစ္ဇြန္း တို႔ေရာၿပီး ဖေနာင့္ ကို လိမ္းအိပ္ေပးပါ။ (ကပ္ေစးေစး ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ ေျခဖေနာင့္ကို အဝတ္စသန္႔သန္႔ျဖင့္ ထုပ္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ေျခအိတ္စြပ္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း အိပ္ရာဝင္ပါ) နံနက္ မိုးလင္းတဲ့အခါ ေရေႏြးေႏြးေလးနဲ႔ ျပန္ေဆးလိုက္ပါ။ ဤနည္းအတိုင္း ရက္သတၱပတ္ေလာက္ ေျခဖေနာင့္ အေရျပား ေခ်ာေမြ႕လာတဲ့အထိ ဆက္လုပ္ေပးပါ။

ေနပူပူ သဲထူထူ အျပန္လမ္းမွာျဖင့္

တေပါင္းလ၏ အပူခ်ိန္သည္ တစ္ေန႔ တျခား ပူျပင္း၍ လာေတာ့၏။ စိမ္းလန္း ၍ေနေသာ သစ္႐ြက္အေပါင္းတို႔သည္ လည္း ေနပူအရွိန္ေၾကာင့္ ဝါၾကန္႔ၾကန္႔ နီတ်ာတ်ာျဖစ္၍ ေႂကြက်ကုန္ၿပီ။ အခ်ိဳ႕ လည္း ေလေျပေလညင္းတို႔ေၾကာင့္ ေျမ သို႔ခၾကရေလၿပီ။ အ႐ြက္ကင္းမဲ့ေသာ လက္ပံပင္၊ ကသစ္ပင္တို႔တြင္ကား နီရဲ ေသာအပြင့္မ်ားကို ျမင္ၾကရကုန္၏။ ဆက္ရက္ငွက္မ်ား အေပ်ာ္ၾကဴးေနၾက သည္ကိုလည္း ျမင္ေတြ႕ရေပသည္။ ကေလးငယ္မ်ား လက္ပံပြင့္လုေကာက္ ေနသည္ကိုလည္း ျမင္ေတြ႕ၾကရေပ၏။ ထိုအခါ ဆရာေမာင္တင္ေထြး လက္ပံ ပြင့္ေျခာက္ႏွင့္ ပုန္းရည္ခ်က္ ငယ္ငယ္က စားရသည္ကို သတိရေနမိ၏။

အခ်ိန္ကား နံနက္ ၁၀ နာရီခန္႔ ျဖစ္၏။ အပူခ်ိန္က ျပင္းလွ၏။ ႏြားမ်ား ခြာနာလၽွာနာျဖစ္သည့္ သတင္းရလို႔ ေညာင္ ဇင္႐ြာသို႔ ခရီးထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ေဆးလြယ္အိတ္ကိုလြယ္၊ ေက်ာပိုးအိတ္ ကိုပိုးၿပီး ေခၽြးတလုံးလုံးႏွင့္ သဲေတာကန္ ၍ ေလၽွာက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ အရိပ္ခိုဖို႔ သစ္ပင္မရွိ၊ ႐ိုးတံၿပိဳင္းၿပိဳင္းႏွင့္ ျဖစ္ေနၾက ၿပီး အပင္ႀကီး၍ အပြင့္နီျဖင့္ ျပည့္လၽွံ ေနသည့္ လက္ပံပင္ႀကီးအေျခကို ထိုင္ၿပီး ဆရာေမာင္တင္ေထြး အေမာေျဖေန၏။ ေနာက္ထပ္နာရီဝက္ေလာက္ေလၽွာက္မွ ေညာင္ဇင္႐ြာသို႔ေရာက္မည္။

မေတာင္းပန္ပါနဲ႔ ရပါတယ္

ခ်စ္သမီးေမေလး
႐ႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ပါေစ...။
တစ္ေန႔မဟုတ္တစ္ေန႔ေတာ့ လူေရွ႕ သူေရွ႕ထြက္ၿပီး စကားေျပာရတဲ့ အေျခ အေန သို႔မဟုတ္ အခြင့္အေရးဟာ မလြဲ မေသြ ေပၚေပါက္လာေပလိမ့္မယ္။

ပရိသတ္ ငါးဆယ္၊ တစ္ရာေရွ႕မွာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ လူထုပရိသတ္ငါးရာတစ္ ေထာင္ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ သို႔မဟုတ္ ေထာင္ ေသာင္းခ်ီတဲ့ ပရိသတ္ႀကီးကို ေဟာေျပာ ခြင့္ရတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မယ္။
လူထုပရိသတ္ေရွ႕ကိုထြက္၊ စင္ေပၚ တက္ၿပီး ေဟာေျပာျခင္းအလုပ္ဆိုတာ လြယ္ကူတဲ့အရာေတာ့မဟုတ္။ ဒါဟာ ေသ ခ်ာတယ္။ လြယ္တဲ့ ကိစၥတစ္ရပ္မဟုတ္ ပါ။ သို႔ေသာ္ မလုပ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခက္ခဲတာေတာ့လည္း မဟုတ္ပါေလ။

ဓမၼကထိကေတြ၊ စာေဟာဆရာ၊ ကြက္စိပ္ဆရာ၊ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ စာေရး ဆရာ၊ သတင္းစာဆရာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ား ဌာနဆိုင္ရာအဆင့္ဆင့္ တာဝန္ခံရသူမ်ား စသည္တို႔ဟာ လူေရွ႕ သူေရွ႕ထြက္၊ စင္ေပၚတက္ၿပီး မိမိတို႔ရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္၊ လုပ္ငန္းစဥ္၊ မူဝါဒစသည္ တို႔ကိုျဖစ္ေစ၊ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္အခ်က္ မ်ားကိုျဖစ္ေစ၊ ဇာတ္နိပါတ္၊ ဝတၳဳတို႔ ကိုျဖစ္ေစ ေဟာေျပာၾကရေပတာပဲ။

ေလ့က်င့္ထားရင္ မခက္ခဲပါဘူး။အေလ့အက်င့္ရွိရင္ ရပါတယ္။ ျပင္ဆင္ လာခဲ့ရင္ အခက္အခဲမေတြ႕ပါဘူး။ ကၽြမ္း က်င္ပိုင္ႏိုင္တာကိုပဲ ေဟာေျပာရမယ္။မပိုင္တာကို မေျပာေလနဲ႔၊ မဆိုင္တာကို မဆိုေလနဲ႔။ ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ ေဟာ ေျပာရမယ္။ မယုံမရဲနဲ႔ေျပာရင္ မထိ ေရာက္ပါဘူး။

စတက္လာလာခ်င္း ခြင့္လႊတ္ဖို႔ ေတာင္းပန္စကားနဲ႔ စဖြင့္တာမ်ိဳးကေတာ့ အဆိုးဆုံးပါပဲ။

သရက္သီး၏ ေသြဖည္ေသာ အရည္အေသြးလကၡဏာမ်ားအား ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲျခင္း

ျမန္မာ့သရက္သည္ ျပည္တြင္းစားသုံးမႈေရာ၊ ျပည္ပတင္ပို႔မႈပါ အေရးပါလာေသာ သီးႏွံျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္းမွာပဲစားစား၊ ျပည္ပသို႔တင္ပို႔ပို႔၊ အရည္အေသြးေကာင္းမွ သာ မ်က္ႏွာပန္းလွ ေဈးေကာင္းရၿပီး စီးပြားေရးတြက္ေျခကိုက္ႏိုင္သည္။ သရက္အရည္အေသြးေကာင္းေစရန္ သရက္စတင္ပြင့္သည္မွ ဆြတ္ခူး၊ သိုေလွာင္၊ ထုပ္ပိုးအဆင့္တိုင္းတြင္ ဂ႐ုျပဳေစာင့္ေရွာက္ရန္ လိုအပ္သည္။

တစ္ခါတစ္ရံတြင္ အဆိုပါ အဆင့္ တိုင္းတြင္ မည္သို႔ပင္ ဂ႐ုတစိုက္ထိန္းသိမ္း ေစကာမူ သရက္ပင္၏ သဘာ၀အရ အရည္အေသြးလကၡဏာမ်ား ေဖာက္ျပန္ ေသြဖည္တတ္သျဖင့္ အရည္အေသြးကို ထိခိုက္ေစရသည့္ အျဖစ္အပ်က္ကိုလည္း သတိမူသင့္သည္။ ဤသို႔သရက္၏ အရည္ အေသြးလကၡဏာမ်ား ေဖာက္ျပန္ေသြ ဖည္ျခင္းမ်ားကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထိန္း ကြပ္ႏိုင္မွသာ ေရရွည္တည္တံ့ေသာ အရည္ အေသြးေကာင္း သရက္သီးမ်ားကို ရရွိႏိုင္ မည္ျဖစ္သည္။