February 6, 2018

ကမၻာ့ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာမႈႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျမင့္တက္လာျခင္း

ကမၻာ့ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ သဘာ၀အႏၲရာယ္မ်ားျဖစ္သည့္ မိုးေခါင္ျခင္း၊ ေရႀကီးျခင္း၊ မုန္တိုင္းမ်ားက်ေရာက္ျခင္းတို႔မွာ မၾကာခဏ အင္အားျပင္းထန္စြာ ျဖစ္ေနသကဲ့သို႔ ကမၻာ့အပူခ်ိန္ျမင့္မားလာမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ေသာ ေရခဲျမစ္မ်ားႏွင့္ ေရခဲျပင္မ်ား အရည္ေပ်ာ္လာျခင္း၊ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာျခင္း၊ ရာသီဥတုဇုန္မ်ား ေျပာင္းလဲလာျခင္း၊ မိုး႐ြာသြန္းမႈပုံစံႏွင့္ မိုး႐ြာသြန္းသည့္ျပင္းအား ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိပါသည္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈဒဏ္အား ကမၻာေပၚရွိ ဆင္းရဲေသာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွ အမ်ားဆုံးခံစားရသည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာ ေပၚရွိ ဆင္းရဲေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူ မ်ားအေနျဖင့္ ၎တို႔၏ လူေနမႈဘ၀အား သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ အမ်ားဆုံး မွီခိုအားထားရသည့္အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ရာသီ ဥတုေျပာင္းလဲမႈမ်ားအေပၚ ခုခံကာကြယ္ ရန္ လိုအပ္သည့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔သတ္မႈမ်ားရွိေနသည့္ အတြက္ ယခုကဲ့သို႔ ခံစားရျခင္းျဖစ္ပါ သည္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၏ အဓိကျဖစ္ စဥ္တစ္ခုျဖစ္သည့္ ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္ ျဖစ္ေပၚမႈမ်ားေလေလ ကမၻာေပၚရွိ လူသား တို႔၏ လူေနမႈဘ၀မ်ားႏွင့္ သက္ရွိသတၱဝါ မ်ား၏ ျဖစ္စဥ္မ်ားအား ျပန္လည္ျပဳျပင္ ၍ မရႏိုင္ေတာ့သည့္ ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအား ပိုမို ျဖစ္ေပၚေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။


ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈ၏ ေနာက္ ဆက္တြဲျဖစ္စဥ္မ်ားအေနျဖင့္ ေရခ်ိဳအရင္း အျမစ္မ်ား ေလ်ာ့နည္းလာမႈေၾကာင့္ ေရခ်ိဳ မ်ား ေသာက္သုံးရမႈ ေလ်ာ့နည္းလာ၍ လူသားတို႔၏ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ လာျခင္း၊ ဆင္းရဲသူအမ်ားဆုံးေနထိုင္သည့္ အာရွ၊ အာဖရိကႏွင့္ လက္တင္အေမရိက ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ မိုးေခါင္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚမႈ ေၾကာင့္ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းလာ၍ စားနပ္ရိကၡာျပည့္စုံလုံ ေလာက္မႈအား ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရျခင္း၊ ပင္လယ္ကမ္းေျခေဒသမ်ားတြင္ ပင္လယ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ ကမ္းေျခေဒသမ်ားရွိ ေျမမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ လာျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိပါသည္။ မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားအတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေသဆုံးသည့္လူဦးေရအား ၾကည့္ပါက သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ေၾကာင့္ ေသဆုံးသည့္ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ၉၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။
တစ္ဖက္မွလည္း ကမၻာ့ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေတြ႕ရွိရ ခ်က္မ်ားအေနျဖင့္ ၂၀ ရာစုႏွစ္အတြင္း တြင္ ကမၻာေပၚရွိ မိုး႐ြာသြန္းမႈႏႈန္းႏွင့္ မိုး႐ြာသြန္းသည့္ကာလမ်ား ပုံမွန္မဟုတ္ သည္ကို ေတြ႕ရွိရျခင္း၊ ကမၻာ့အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာမႈအား ၾကည့္ပါက ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္းတြင္ ကမၻာ့အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာႏိုင္မႈအား ၁ ဒသမ ၄ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္မွ ၅ ဒသမ ၈ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္အထိ ခန္႔မွန္းထား ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ကမၻာ့ပင္လယ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာမႈသည္လည္း လာမည့္ ၂၁ ရာစုႏွစ္အကုန္တြင္ ၇ ဒသမ ၁ လက္မမွ ၂၃ ဒသမ ၂ လက္မ အထိ ျမင့္တက္လာႏိုင္မည္ဟု ခန္႔မွန္း ထားပါသည္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ ကမၻာေပၚတြင္ ပူေႏြးသည့္ရက္မ်ား ၾကာ ရွည္လာၿပီး ပူေႏြးမႈေၾကာင့္ ကမၻာေပၚရွိ သက္ရွိ၊ သက္မဲ့တို႔၏ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားအား ေျပာင္းလဲ ေစခဲ့ပါသည္။ ယင္းတို႔ထဲတြင္ သစ္ပင္ ပန္းပင္တို႔ အခ်ိန္ကာလေစာစီးစြာ ပန္းပြင့္ ပြင့္ၾကျခင္း၊ အင္းဆက္ပိုးမႊားမ်ား၏ ေပါက္ပြားမႈမ်ား မ်ားျပားလာေစျခင္း ေၾကာင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ၊ ေသြးလြန္တုပ္ ေကြးေရာဂါမ်ား ပိုမိုျဖစ္ထြန္းလာျခင္း၊ သစ္ပင္ပန္းပင္မ်ား ေပါက္ေရာက္သည့္ ေနရာေဒသမ်ား ေျပာင္းလဲသြားျခင္းႏွင့္ တိရစၧာန္တို႔၏ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈအေပၚ ေျပာင္းလဲသည့္ တုံ႔ျပန္မႈမ်ားေပၚေပါက္ လာျခင္းတို႔အား ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ကမၻာ့ေထာင္စုႏွစ္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ေၾကညာစာတမ္းတြင္ ကမၻာေပၚရွိ ဆင္းရဲ သည့္ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၈၉ ႏိုင္ငံမွ ၎တို႔၏ အလြန္အမင္းဆင္းရဲမႈအား ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အတြင္း ထက္ဝက္ခန္႔ ေလ်ာ့က်ရန္ ရည္ မွန္းထားသည္။ ယခုအခါ ကမၻာေပၚရွိ လူဦးေရအားလုံးအနက္ သန္း ၁၀၀၀ မွာ အလြန္အမင္း ဆင္းရဲလ်က္ရွိသည့္အျပင္ တစ္ေန႔လၽွင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ ေဒၚလာေအာက္ဝင္ေငြျဖင့္ ရပ္တည္လ်က္ ရွိၾကၿပီး ယင္းတို႔အထဲမွ သုံးပုံႏွစ္ပုံမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရွိ ရပါသည္။ ယင္းဆင္းရဲမႈမ်ားအား ေလၽွာ႔ခ် ျခင္းမျပဳႏိုင္ပါက ဤရာစုႏွစ္အကုန္တြင္ ဆင္းရဲသူသန္းေထာင္ေပါင္း ၂ ဒသမ ၈ သန္းအထိ ျမင့္တက္လာႏိုင္မည္ျဖစ္ပါ သည္။
ကမၻာ့ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္ရန္မွာလည္း ကမၻာ့ေလထု အတြင္း ဓာတ္ေငြ႕မ်ား ပါဝင္မႈပမာဏကို ေလၽွာ႔ခ်သြားႏိုင္မွသာလၽွင္ ဖန္လုံအိမ္ အာနိသင္အား ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာ့ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ ေပၚလာသည့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈအား ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားမွာ လူသား အရင္းအျမစ္မ်ားႏွင့္ သဘာ၀သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ား၊ လူမႈအေဆာက္အအုံမ်ား၊ ျပည္သူ႕ရန္ပုံေငြ တည္ေထာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ာအား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္ေစေရး ေဆာင္႐ြက္ရန္၊ တာဝန္ခံ ႏိုင္၍ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိၿပီး ကိုယ္ပိုင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ႏိုင္သည့္ ဖ်တ္ လတ္သြက္လက္သည့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း မ်ား တည္ေထာင္ရန္၊ ေဒသအလိုက္ ဗဟုသုတႂကြယ္၀သည့္ အေျခခံအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင့္ ဦးေဆာင္ဦး႐ြက္ျပဳသည့္ အဖြဲ႕အစည္းတို႔က တူညီသည့္ ရည္မွန္း ခ်က္အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြား ရန္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ တစ္စတစ္စ ေျပာင္းလဲ လာေသာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၏ အက်ိဳး ဆက္ျဖစ္သည့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈအား တား ဆီးထိန္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္ ကမၻာ့အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီး၏ လိုက္နာက်င့္သုံးရန္ ခ်မွတ္ ထားသည့္ အေလ့အက်င့္မ်ားအား သိရွိ ႏိုင္ပါရန္ စုစည္းေရးသားတင္ျပလိုက္ရ ပါသည္။
ေနဝင္းလြင္(ေမြး/ကု)
အတြဲ(၁၅)၊ အမွတ္(၃)

Popular Posts