ယခုေဆာင္းပါးတြင္ ေတေဇာဓာတ္ ကိုေပးေသာ အစပ္ရသ၏ အက်ိဳးအား အထူးျပဳေဖာ္ျပပါမည္။ အစပ္ရသအား င႐ုတ္ေကာင္းႏွင့္ င႐ုတ္သီးတို႔မွ ရရွိပါ သည္။ ခ်င္းႏွင့္ ပိတ္ခ်င္းတို႔သည္ အစပ္ သက္သက္မဟုတ္။ ေတေဇာဓာတ္ အစပ္ ရသအား အျပည့္အဝမေပးေပ။
င႐ုတ္သီးႏွင့္ပတ္သက္၍ စာေရးသူ တြင္ အေတြ႕အႀကဳံမ်ားစြာရွိသည္။ ျမင္းၿခံ ဇာတိျဖစ္၍ ငယ္စဥ္ကပင္ င႐ုတ္သီး အႀကီးအက်ယ္ ေရာင္းဝယ္ၾကသည္ကို လည္း ေတြ႕ျမင္ခဲ့ဖူးသည္။ တပ္မေတာ္ သားဘ၀ ရခိုင္ျပည္နယ္ေရာက္ေသာအခါ တြင္လည္း ေဒသခံမ်ား င႐ုတ္သီးလႈိင္လႈိင္ စားသည္ကို ေတြ႕ရျပန္သည္။ ကခ်င္ ျပည္နယ္ဘက္ ေတာ႐ြာမ်ားေရာက္ေသာ အခါ ေတာင္ယာမ်ားတြင္ င႐ုတ္ပင္ထည့္ စိုက္ၿပီး စားၾကသည္ကို ျမင္ရျပန္သည္။
စာေရးသူ၏ေဒၚႀကီးဆိုလၽွင္ င႐ုတ္သီး ေထာင္းကို ဆီဆမ္းသည္ကိုပင္ မႀကိဳက္၊ ဆီဆမ္းလၽွင္ အစပ္ေပါ့သြား၏။ ထိုေဒၚ ႀကီးသည္ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္အထိ ေန သြားရသည္။ ေသြးတိုး၊ ႏွလုံး၊ ကင္ဆာ ႏွင့္ ဆီးခ်ိဳကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါႀကီးမ်ား မခံစားရ။
အလ်ဥ္းသင့္၍ င႐ုတ္သီးစားခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ အညာင႐ုတ္သီး ေထာင္းပုံ-င႐ုတ္ပြ ေလးေတာင့္ကို င႐ုတ္ ဆုံျဖင့္ေထာင္းပါ။ (အစပ္ကဲေသာ မိုး ေမၽွာ္င႐ုတ္ႏွင့္ င႐ုတ္ေတာင့္ရွည္ မဟုတ္ ပါ) စားမည့္သူမ်ားလၽွင္ ေျခာက္ေတာင့္ မၽွေထာင္းပါ။ င႐ုတ္သီးတစ္ဝက္ ညက္ ေလာက္တြင္ ဆားသင့္ေတာ္႐ုံထည့္ၿပီး ေလးစိတ္ကြဲသြားသည္ထိ ေထာင္းပါ။ ထို႔ေနာက္ ပန္းကန္ထဲထည့္ၿပီး ေျမပဲဆီ ေမႊးေမႊးဆမ္းပါ။ ထိုအခါ ထမင္းပြဲတြင္ စားေကာင္းေသာဟင္းတစ္မည္ျဖစ္ပါၿပီ။ ဝမ္းသက္ေကာင္းေစပါသည္။ င႐ုတ္ပြကို ေထာင္းရန္လိုပါသည္။
ရခိုင္သူမ်ားကမူ င႐ုတ္ဆုံျဖင့္မေထာင္း ပါ။ စေလာင္းဖုံးထဲ င႐ုတ္သီးထည့္ၿပီး က်ည္ေပြ႕ျဖင့္ႀကိတ္သည္။ အတန္ငယ္ ညက္ေသာအခါ ဆားသင့္ေလ်ာ္႐ုံထည့္ ၿပီး အေစးေပါက္သည္ထိ ဆက္ႀကိတ္ သည္။ သူ႕အရပ္ႏွင့္ သူ႕ဇာတ္သေဘာ လုပ္ကိုင္ပုံကလည္း စားေကာင္းပါသည္။ ရခိုင္င႐ုတ္ႀကိတ္ကလည္း နာမည္ႀကီး ဟင္းတစ္ခြက္ျဖစ္ေၾကာင္း စားဖူးသူတိုင္း သိၾကသည္။ င႐ုတ္ေကာင္းကိုမူ ဟင္းခ်ိဳခ်က္ရာ တြင္ထည့္လၽွင္ ပူေသာအရသာရရွိပါသည္။
#အစပ္အရသာ၏အက်ိဳးအျပစ္
အစပ္သည္ ပူ၏။ တက္၏။ ေလ၊ သည္းေျခကို ပ်က္ေစတတ္၏။ သလိပ္ ကိုႏိုင္၏။ ေၾကလြယ္၏။ ဝမ္းမီးေတာက္ ၏။ ပိုးနာ၊ ယားနာ၊ အဆိပ္သင့္ေသာ အနာကိုႏိုင္၏။ အဆီမရွိ၊ ႏို႔ကို ခန္းေျခာက္ ေစတတ္၏။ အဆီခဲနာကိုႏိုင္၏။ ပိန္ေစ တတ္၏။ မ်က္ရည္၊ ႏွာရည္၊ လၽွာရည္တို႔ ကို ထြက္ေစတတ္၏။ ဝမ္းခ်ဳပ္၏။ က်င္ႀကီးက်င္ငယ္ စေသာ ဝမ္းတြင္း အရည္တို႔ကို ေျခာက္ေစတတ္၏။ ေသြး၊ ေလတို႔ သြားလမ္းကို ပြင့္ေစတတ္၏။ ဉာဏ္ကိုပြင့္ေစတတ္၏။ အစပ္ကို မ်ားစြာ စားလၽွင္ စိတ္၊ မ်က္လုံးခ်ာခ်ာလည္ မူးျခင္း၊ ပူေလာင္ျခင္း၊ ခံတြင္းအာေစာက္ ေျခာက္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ ႏႈတ္ ခမ္းကြဲျခင္း၊ အားခြန္ယုတ္ျခင္းတို႔ျဖစ္ တတ္ကုန္၏}}ဟူ ေယာၿမိဳ႕စားအတြင္းဝန္ ဦးဘိုးလႈိင္ျပဳစုသည့္ ဥတုေဘာဇန သဂၤဟ က်မ္းတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစပ္ရသအား စားသုံးရာတြင္ အက်ိဳး အျပစ္ကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး စားသုံးအပ္ေပသည္။ တန္ေဆးလြန္ေဘးဟူေသာ စကားကို ႏွလုံးပိုက္ထားရပါမည္။
#အေမရိကန္သုေတသီတို႔ေတြ႕ရွိခ်က္
၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ ေန႔ထုတ္ ရတနာပုံသတင္းစာပါ ]]င႐ုတ္ပြ စားသုံးျခင္းႏွင့္ လူေသဆုံးမႈက်ဆင္းျခင္း ဆက္စပ္ေန}}ျဖစ္သည္။ သတင္းအေသး စိတ္မွာ -
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဗားေမာင့္ ျပည္နယ္ လာနာေဆးတကၠသိုလ္မွ သုေတသီမ်ားက ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာ ခ်က္ျဖစ္ေပသည္။ သုေတသီမ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္လည္း ေလ့လာမႈျပဳခဲ့ သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ လည္း လူေပါင္း ၁၆၀၀၀ အား ႏွစ္ေပါင္း ၂၃ ႏွစ္ၾကာ သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သုေတသနျပဳလုပ္၍ ေတြ႕ရွိခ်က္အား ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔ တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ သူတို႔၏ထုတ္ျပန္ ခ်က္တြင္-
(၁) င႐ုတ္သီးပုံမွန္စားသုံးသူမ်ားတြင္ ႏွလုံးခုန္ ႐ုတ္တရက္ ရပ္တန္႔ႏိုင္ေျခ နည္းပါးျခင္း၊ ေလျဖတ္ႏိုင္ေျခ နည္းပါးျခင္း၊
(၂) င႐ုတ္သီးစပ္စပ္ စားသုံးသူမ်ားႏွင့္ င႐ုတ္သီးကို တတ္ႏိုင္သမၽွ ေရွာင္သူ မ်ားၾကားတြင္ ထူးျခားခ်က္အား ရွာေဖြရာ င႐ုတ္သီးစပ္စပ္စားသုံးသူ မ်ားတြင္ အသက္ေသဆုံးႏိုင္ေျခ ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းျခင္း၊
(၃) င႐ုတ္သီးစပ္စပ္ စားသုံးသူေတြသည္ င႐ုတ္သီးမစားသုံးသူေတြထက္ ႏွလုံး က်န္းမာေရး ပိုေကာင္းျခင္း၊ ေလ ျဖတ္ႏိုင္ေျခနည္းျခင္းႏွင့္ အျခားေသာ က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရရွိ ျခင္း၊
(၄) င႐ုတ္သီးပြေတာင့္မ်ားကို ပုံမွန္ စားသုံး ျခင္းျဖင့္ အဝလြန္ျခင္းကို ကာကြယ္ ႏိုင္ျခင္း၊ ေသြးေၾကာပိတ္ဆို႔မႈ မျဖစ္ ေအာင္ ကာကြယ္ေပးျခင္းႏွင့္ မိုက္ ခ႐ိုဗက္တီးရီးယားမ်ားကို ရွင္းလင္း သုတ္သင္ေပးႏိုင္ေသာ အစြမ္းကို ျမႇင့္ တင္ေပးျခင္း တို႔အား ေတြ႕ရွိရသည္ ဟု ျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာေဆးက်မ္းမွ အစပ္ရသ၏ အက်ိဳးအျပစ္မ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စုမွ သုေတသီမ်ား၏ င႐ုတ္သီး အေပၚ ေလ့လာေဖာ္ထုတ္ခ်က္မ်ားအရ အစပ္ရသသည္ လူတို႔၏က်န္းမာမႈ အသက္ရွည္မႈအား တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ အေထာက္အကူျပဳေနေၾကာင္း ေတြ႕ရေပ သည္။
သို႔ျဖစ္၍ င႐ုတ္သီးအား မႀကိဳက္၍ဟု လုံး၀မစားသုံးဘဲမေနပါႏွင့္။ က်န္းမာ ေရးအတြက္ ေဆးတစ္ခြက္ျဖစ္ေသာ အစပ္ရသကိုေပးသည့္ င႐ုတ္သီးအား အာဟာရမၽွတေစရန္ စားသုံးၾကပါကုန္ ဟု တိုက္တြန္းအပ္ေပသည္။
ျမင္းၿခံေက်ာ္ေအာင္
အတြဲ (၁၅)၊ အမွတ္ (၃)
